Een automatische transformator is een type transformator dat een enkele wikkeling gebruikt om elektrische energie over te dragen tussen de primaire en secundaire circuits. De primaire en secundaire circuits zijn verbonden door een gemeenschappelijke wikkeling, waarbij langs de wikkeling een kraan of kranen zijn geplaatst om verschillende spanningsniveaus te leveren.
De werking van een autotransformator is gebaseerd op het principe van elektromagnetische inductie. Wanneer er een wisselstroom door de primaire wikkeling vloeit, induceert deze een spanning in de secundaire wikkeling. De in de secundaire wikkeling geïnduceerde spanning is evenredig met de verhouding tussen het aantal windingen in de primaire wikkeling en het aantal windingen in de secundaire wikkeling.
Autotransformatoren worden doorgaans gebruikt om de spanningsniveaus in een stroomdistributiesysteem te verhogen of te verlagen. Een autotransformator kan bijvoorbeeld worden gebruikt om het spanningsniveau van een hoogspanningstransmissielijn te verlagen naar een lager spanningsniveau dat in een distributiesysteem wordt gebruikt. Het voordeel van een autotransformator ten opzichte van een traditionele transformator met twee wikkelingen is dat deze goedkoper en efficiënter is omdat er minder koper wordt gebruikt.
Er moet echter worden opgemerkt dat het nadeel van een autotransformator is dat deze geen galvanische isolatie biedt tussen de primaire en secundaire circuits. Dit betekent dat de elektrische potentiaal tussen de primaire en secundaire circuits niet volledig geïsoleerd is, wat bij bepaalde toepassingen een veiligheidsrisico zou kunnen veroorzaken.